SISTEM BAHASA

SISTEM BAHASA
Sistem bahasa berfokus pada pengajaran dan pembelajaran tatabahasa, sistem ejaan, sebutan dan intonasi, kosa kata, dan peribahasa. Penerangan ringkas bagi perkara tersebut dinyatakan di bawah.

a. Tatabahasa
Tatabahasa hendaklah dijadikan dasar kecekapan berbahasa dan diajarkan secara terancang dalam konteks untuk ketepatan berbahasa. Kandungan tatabahasa terdiri daripada morfologi dan sintaksis.

I. Morfologi
Morfologi ialah bidang ilmu bahasa yang mengkaji struktur, bentuk dan golongan kata. Struktur kata ialah susunan bentuk bunyi ujaran atau lambang (tulisan) yang menjadi unit bahasa yang bermakna. Bentuk kata pula ialah rupa unit tatabahasa sama ada bentuk tunggal atau hasil daripada proses pengimbuhan, pemajmukan, dan penggandaan. Penggolongan kata ialah proses menjeniskan perkataan berdasarkan
keserupaan bentuk dan fungsi dengan anggota lain dalam golongan kata yang sama. Aspek morfologi yang diberikan tumpuan ialah:

i. Struktur kata yang merujuk kepada pola suku kata bagi:
- kata asli bahasa Melayu
- kata pinjaman bahasa Melayu

ii. Bentuk kata terdiri daripada:
- kata tunggal
- kata terbitan

- kata majmuk
- kata ganda

Proses pembentukan kata bahasa Melayu meliputi:
- pengimbuhan
- penggandaan
- pemajmukan

Antara ketiga-tiga proses pembentukan di atas, yang amat kompleks ialah pengimbuhan. Oleh itu, penekanan hendaklah diberikan pada aspek penggunaan imbuhan yang betul dari sudut bentuk dan makna, termasuk aspek baru dalam proses pengimbuhan.

iii. Golongan kata terdiri dar ipada:
- kata nama
- kata kerja
- kata adjektif
- kata tugas

II. Sintaksis
Sintaksis ialah bidang ilmu bahasa yang mengkaji bentuk, struktur, dan binaan atau konstruksi ayat. Ini bermakna, bidang sintaksis ialah kajian tentang hukum atau rumus tatabahasa yang mendasari kaedah penggabungan dan penyusunan perkataan atau kelompok perkataan untuk membentuk ayat. Aspek sintaksis yang diberikan tumpuan ialah:

i. Unsur utama ayat yang terdiri daripada kata, frasa, klausa dan pembinaannya, serta pembahagian subjek dan predikat 
ii. Jenis ayat, iaitu ayat penyata, ayat tanya, ayat perintah, dan ayat seruan
iii. Ragam ayat, iaitu ayat aktif dan ayat pasif
iv. Susunan ayat, iaitu susunan biasa dan songsang
v. Binaan ayat:
- ayat dasar
- ayat tunggal
- ayat terbitan atau majmuk
vi. Proses penerbitan ayat:
- konsep ayat terbitan
- proses pengguguran
- proses penyusunan semula
- proses peluasan
vii. Aspek tanda baca

b. Sistem Ejaan
Perkara yang ditekankan ialah:
i. Pola keselarasan huruf vokal
ii. Ejaan kata pinjaman
iii. Ejaan kata dasar dan kata terbitan

c. Sebutan dan Intonasi
Sebutan dan intonasi diajarkan supaya murid dapat menyebut perkataan dan ayat dengan betul serta memahami intonasi dan jeda. Kemahiran yang dipupuk ialah kebolehan mengenal pasti dan membezakan pelbagai aspek dalam sebutan dan intonasi supaya murid dapat menyampaikan maksud dengan tepat.

i. Sebutan
Sebutan diajarkan supaya murid dapat menyebut kata dengan betul. Sebutan bahasa Melayu yang diajarkan di sekolah hendaklah sebutan bahasa Melayu baku.

ii. Intonasi
Intonasi ayat bahasa Melayu hendaklah diajarkan mengikut pola ayat yang berikut:
- ayat penyata
- ayat tanya
- ayat perintah
- ayat seruan
- ayat terbalik atau songsang
- ayat aktif
- ayat pasif

Pola intonasi bagi ayat yang panjang juga perlu diajarkan agar murid dapat menyampaikan maksud dengan jelas.

* Buku Tatabahasa Dewan Edisi Baharu ialah buku tatabahasa pegangan yang menjadi sumber rujukan
dalam pengajaran dan pembelajaran.
* Buku Daftar Ejaan Rumi Bahasa Malaysia Edisi Kedua ialah buku panduan ejaan yang menjadi rujukan dalam pengajaran dan pembelajaran.

d. Kosa kata
Kosa kata terdiri daripada kosa kata umum dan istilah. Penguasaan kosa kata di peringkat sekolah rendah perlu dikukuhkan, ditingkatkan dan dikembangkan selaras dengan pertambahan ilmu dalam mata pelajaran peringkat sekolah rendah. 

e. Peribahasa
Peribahasa merangkumi simpulan bahasa, perumpamaan, pepatah, bidalan, perbilangan, dan kata hikmat yang perlu diajarkan dalam pendidikan Bahasa Melayu. Pemilihan peribahasa hendaklah mengutamakan falsafah, keperibadian, dan nilai murni masyarakat Malaysia. Peribahasa hendaklah diajarkan dalam konteks. Buku-buku peribahasa Melayu boleh dijadikan sumber rujukan.

Kata Nama AM

Kata nama am ialah kata yang digunakan untuk menjelaskan nama sesuatu yang bernyawa seperti orang, haiwan, dan sesuatu yang tidak bernyawa seperti tumbuh-tumbuhan, tempat, benda, dan sebagainya secara umum seperti dalam contoh di bawah:

orang: ayah, polis, perempuan dll.

haiwan: ayam, itik, buaya dll.

benda: televisyen, komputer, bank dll.

tempat: stadium, jalan raya, pulau dll.

Kata nama am boleh dibahagikan kepada dua iaitu konkrit dan abstrak. Kata nama am konkrit ialah nama sesuatu yang dapat dipegang, dirasa atau dilihat. Kata nama am abstrak pula ialah nama sesuatu yang hanya dibayangkan atau dikhayalkan. Kedua kelas kata ini boleh terdiri daripada kata dasar dan kata terbitan.

Contoh: buai -> buaian

Kata nama am mestilah menggunakan huruf kecil melainkan pada awal ayat.

Kata Nama Khas

Kata nama khas ialah kata nama yang secara khususnya digunakan untuk menyebut nama sesuatu benda sama ada benda yang bernyawa dan yang tidak bernyawa. Benda-benda yang bernyawa ialah nama manusia dan nama binatang. Benda-benda yang tidak bernyawa ialah nama tempat, judul buku, nama bangunan, dan sebagainya.

Perkataan Nama Khas digunakan bagi menyebut sesuatu yang tertentu, khusus atau khas. Contoh perkataan ditunjukkan seperti di bawah:

benda: Sri Aman, Volvo, Parker 45, Hikayat Hang Tuah, dll

orang: Cik Rafidah, Inspektor Azman, Dr. Long dll

binatang: Blacky, Pak Belang, Sang Kancil,Si Tompok, dll

tempat: Kampung Bahru, Shah Alam, Kuala Lumpur dll

Biasanya huruf pertama perkataan nama khas ini hendaklah ditulis dengan huruf besar.

Kata nama Terbitan

Kata nama Terbitan wujud apabila kata nama am diberi imbuhan.

Imbuhan yang membentuk kata nama terbitan boleh diletakkan :

          di awal kata ( awalan )

          di akhir kata ( akhiran )

          di awal dan di akhir kata ( apitan )

Sila teliti contoh-contoh imbuhan  :

di awal kata	pe- , pem-, pen-, peng-, penge-, per-, dan ke-
di akhir kata	-ita, -man, -wati, -an, dan -wan
di awal dan di akhir kata	per- -an, penge- -an, peng- -an, pen- -an, pem- -an, pe- -an, dan ke- -an

Kata dasar yang diberi imbuhan untuk dijadikan kata nama terbitan terdiri daripada beberapa kelas iaitu :-

kelas kata	kata dasar	kata terbitan
kata kerja	peraga latih bawa lawan	peragawati latihan pembawaan perlawanan
kata sendi	oleh untuk	perolehan peruntukan
kata nama	lombong rumah guru	perlombongan perumahan perguruan
kata adjektif	cantik besar tinggi	kecantikan pembesar ketinggian

Kata Ganda

1. Kata Gandaan ialah satu proses pengulangan perkataan.
2. Kata ganda ialah kata yang terbentuk daripada kata yang digandakan sama ada sebahagian atau seluruhnya.
3. Proses pengulangan ini berlaku pada seluruh perkataan ataupun pada bahagian-bahagian tertentu dalam perkataan tersebut.
4. Kata ganda terdiri daripada:

     (a) kata ganda seluruh;

     (b) kata ganda semu;

     (c) kata ganda separa;

     (d) kata ganda bersajak atau berima;

   

1.  Kata Ganda Seluruh

Gandaan berlaku pada seluruh perkataan tersebut tanpa ada perubahan.

1. Kata ganda seluruh ialah kata dasar yang digandakan seluruhnya.

2. Kata ganda seluruh mesti diberi tanda sempang (-).

3. Kata ganda seluruh terdiri daripada kata nama, kata adjektif, kata kerja, dan kata keterangan.

Contoh :
Gandaan Kata Nama:
buku-buku
lembu-lembu
murid-murid

Gandaan Kata Kerja:
baring-baring
pandang-pandang
jalan-jalan

Gandaan Adjektif/Sifat:
manis-manis
besar-besar
awal-awal

2 Kata Ganda Semu

1.  Kata ganda semu ialah kata ganda yang terbentuk daripada kata yang digandakan seluruhnya dan diberi tanda sempang. Kata ganda semu mempunyai makna yang khusus.

2.  Kata ganda semu terdiri daripada kata nama.

Contoh Kata Ganda Semu

kuda-kuda,

kupu-kupu,

kura-kura,

labah-labah,

layang-layang,

oleh-oleh,

onde-onde, dan lain-lain

3 Kata Ganda Separa

1. Kata ganda separa terbentuk apabila sebahagian daripada kata saja yang digandakan.

Contoh Kata Ganda Separa:

bebawang

bebenang

bebudak

cecair

dedalu

dedaun

dedawai

gegendang

geguli

jejari

jejarum 

jejentik 

kekabu 

4 Kata Ganda Bersajak/Berima

1. Kata ganda bersajak atau berima ialah kata ganda yang mengalami persamaan atau penyesuaian bunyi (rima) di pangkal, di hujung, atau seluruhnya apabila digandakan.

Contohnya:

Persamaan Bunyi di Pangkal	Persamaan Bunyi di Hujung	Penyesuaian Bunyi Seluruhnya
batu-batan	anak-pinak	bolak-batik
beli-belah	calar-balar	compang-camping
bengkang-bengkok	cerai-berai	dolak-dalik
corat-coret	comot-momot	gopoh-gapah
degap-degup	gotong-royong	gunung-ganang
dentam-dentum	karut-marut	haru-biru
desas-desus	kaya-raya	huru-hara
gembar-gembur	kuih-muih	huyung-hayang
gerak-geri	pindah-randah	kacau-bilau